Diz eklemi ve çevresindeki yumuşak dokular, yerçekimine karşı ayakta durma, yürüme sırasındaki stabilite ve hareketimizi sağlar. Gençlerde travma nedenli, ilerleyen yaşla birlikte ise dejenarasyon ve yaşlanan kıkırdak ve kas iskelet sistemine bağlı diz ağrısı daha sık ortaya çıkar.

Diz ağrısında en tipik bulgu ağrı, yürüme veya hareket sırasında zorlanmadır. Diz ağrılarına fizik tedavi kliniklerinde bel ağrılarından sonra ikinci sıklıkta rastlanmaktadır. Diz, anatomik pozisyonundan dolayı travmaya açık olduğundan kas-iskelet sistemi hastalıklarından en fazla etkilenen eklemdir.

Diz eklemi ağrılı hastalıkları çok farklı nedenlere bağlı ortaya çıkar. Bunlar ;

İnflamatuar nedene bağlı : Romatoid Artrit,Tüberküloz vs

Dejeneratif nedene bağlı: Osteoartroz, kondromalazi patella

Sinovit oluşumuna bağlı: Akut travmatik sinovit, pigmentli villonodüler sinovit , osteokondromatosis , kronik sinovit , rekürren sinovit

Bursit oluşumuna bağlı: Prepatellar bursit, pes anserin bursit, posterior bursitis

Travmatik nedenli: Fraktür, dislokasyon,meniskal yırtık

Avasküler / Nekrotik: Osteonekroz

Doğumsal kaynaklı: Bağ dokusunda aşırı gevşeklik durumu, Ehlers Danlos hastalığı, Blount hastalığı, varus, valgus deformiteleri

Diz problemlerinde en sık şikayet ağrı ve şişliktir. Ağrı harekette veya istirahatle artan özellikte, gece belirgin olabilir ve tüm bunlar farklı nedenlere bağlı diz hastalığının ayırıcı tanısında hekime yol göstericidir.

Şişlik, Eklemde kızarıklık, Eklemin hareketlerinde aşırı artış ve diz çevresinde deri değişiklikleri araştırılmalıdır.

Hastanın şikayetlerinin hekim tarafından iyi değerlendirilmesi, ayrıntılı muayene ve yapılacak testler olası nedenleri saptamada yeterlidir. Fakat kesin tanı için gelişmiş radyolojik incelemeler ve son yıllarda MR filmleri ile daha erken dönemde tanı koymak mümkün olmaktadır.

Hasta tüm detayları ve hastalığının gelişimini hekimle paylaşmalıdır, size göre önemsiz bazı şeyler iyi bir yol göstericidir. Ayak ve ayağın basma bozuklukları, giyilen ayakkabılar, çok uzun süreli yürüyüşler alışık olunmayan aktiviteler diz ağrısı nedeni olabileceğinden hekime bu konuda yardımcı olunmalıdır. Bazen artroskopi hem olayın tedavisi hem de tanıyı doğrulamada çok yararlıdır.

Nedene yönelik tedavi yapılacağından öncelikle tanı konulmalıdır. Tanı aşamasına dek bazen eklemin istirahati, soğuk uygulama, dizlik ve atel kullanımı gerekebilir.

Ağrı nedeni enfeksiyon veya travma ise antiromatizmal ilaçlar ve ağrı kesiciler yararlıdır. Akut bursit ve travmada soğuk uygulama çok önemlidir.

Eklemde aşırı sıvı olduğunda bu sıvının boşaltılması gerekebilir. Eklem içi bazı patolojilerde ağrıyı kontrol etmek için eklem içine kortizon verilebilir.

Diz kıkırdak bozulmalarında son yıllarda hyaluronik asit adı verilen eklem kıkırdak destekleyicileri kullanılır. Eklem hareketlerini korumak için erken dönemden itibaren verilen egzersizlerin düzenli yapılması önemlidir.

Diz ağrısı fizik tedavi uygulamalarından en fazla yarar görür. Fizik tedavi uzmanı hastalığın nedeni yanında kayıp olan fonksiyon ve sorunlar ile ağrıya yönelik özel egzersiz ve fizyoterapi uygulamalarını hastaya özel olarak belirler. Bu durum hastalığın erken tedavisi ve en kısa sürede aktif yaşama dönüş için önemlidir.

Ayrıca bazı durumlarda daha fazla aktivite gösteren bireyler için bir programla spor aktiviteye dönüş planlar, bu durum ise ikincil yaralanmaları önler.

TENS uygulaması, Lazer, sıcak ve soğuk paketler, yaralanmalarda çalkantılı su banyoları kullanılır. Diz osteoaritinde kaplıca tedavileri yararlı sonuçlar ortaya koymaktadır.

Korunma

Diz hastalıkları ve ağrı çok sık rastlanan şikayetlerdendir. Bunun nedenlerine bakıldığında fazla kilolu olmak, az hareket etmek veya sürekli aynı pozisyonda durmanız gereken işlerde çalışmak, sürekli oturmak veya yanlış ayakkabı kullanmak en sık karşılaştıklarımızdır.

Ayrıca sürekli yüksek ivme gerektiren spor aktiviteler de benzer şekilde ekleme zorlayıcı etki ile zarar verir. Bu nedenle eklemi korumak için düzenli egzersiz yapmak, yürümek, uygun ayakkabılar kullanmak ve kilo kontrolü yapmak önemlidir.

İlk bulgular ortaya çıktığında önemsemek ve hekime başvurmak gecikmeden sorunun çözümünü ve eklemin fazla hasarlanmasını engeller.