Eklem ve eklem dışında kalan yapılar yumuşak doku olarak adlandırılır. Fibromiyalji sendromu yumuşak doku romatizmaları sınıfından bir grup hastalıktır. Yaygın ağrı ile karakterize spesifik hassas noktalarla özellenen kronik kas iskelet sistemi hastalığıdır. Kronik yaygın ağrı sendromlarının en sık karşılaşılan nedenidir. Kadınlarda daha sık rastlanan bu rahatsızlık genelde toplumun %2-4’ünde görülür.20-50 yaş arasında daha yaygındır.

Genetik yatkınlık, enfeksiyonlar, stres, ağrı yanıtında rol oynayan çeşitli nörotransmitterler olan Dopamin ve Serotonin disfonksiyonu, psikolojik faktörler ve fiziksel travma sayılabilir.

Uyku bozukluğu, beyin omurilik sıvı anormallikleri, otonomik fonksiyon bozukluğu ile birlikte son yıllarda en çok kabul gören ağrı –modülasyon bozukluğu sayılabilir. FMS de periferik ağrılı uyaranlara karşı anormal santral duyarlılık sözkonusudur.

Vücudun her iki tarafında lokalize yaygın ağrı, Genel bir yorgunluk hali, uyku bozuklukları, Hassas barsak kaynaklı ishal ve kabızlık dönemleri, Sabahları belirgin eklem ağrısı, karıncalanma, el ve ayaklarda uyuşma, ellerde şişme hissi, Migren tipi gerilim baş ağrısı, depresyon, anksiyete, Çene ekleminde hassasiyet, Hafıza bozuklukları, sersemlik ve baş dönmesi

Fibromiyalji teşhisinin konulması çok da kolay değildir; çünkü hastalığa özgü bir laboratuvar testi yoktur. Benzer şikayetleri yapabilecek başka bir hastalığın olmadığından emin olmak gerekir. Bu nedenle hastanın hekim tarafından anamnez ve klinik değerlendirmesi önemlidir. Gerekiyorsa biyokimya ve kan tahlilleri istenmeli ve tiroid fonksiyon testleri yaptırılmalıdır. Vücutta hassas noktaların bulunduğu bölgeler, 3 aydan uzun süren yaygın ağrı ve 18 hassas noktadan 11 de hassasiyet olması ile tanı konulur.

Hasta eğitiminin çok önemli olduğu bir rahatsızlıktır .Çünkü çoğu hasta kendisine ve yakınlarına hastalığını inandırmakta güçlük çeker. Bu nedenle hastaya rahatsızlığının ne olduğunu anlatmak, yaşamı tehdit etmeyen, sakat bırakmayan gerçek bir hastalık olduğunu açıklamak önemlidir.

Ağrıyı arttıran faktörlerden uzaklaştırmak, azaltan faktörleri ise teşvik etmek, yaşam stilini değiştirmek, sağlıklı yaşam tarzı elde edilmesini sağlamak gerekmektedir.

Ağrı ve sertliği azaltmada analjeziklerden yararlanılabilir. Antideprasan grubu ilaçlar fibromyaljiye bağlı ağrı, depresyon, anksiyete ve yorgunluğun tedavisinde kullanılmaktadır. Uzman hekim tarafından uygulanan tetik nokta enjeksiyonları fibromiyaljide oldukça etkilidir.

Egzersiz hastalıkta en önemli tedavi ve korunma yöntemidir. Özellikle gevşeme ve germe egzersizleri, yürüyüş, yüzme ve bisiklete binme oldukça etkilidir. Egzersiz tipi ve şiddeti hastaya göre ayarlanmalıdır. Egzersizler hastanın yaşam kalitesini arttırır.

Fizik tedavi yöntemlerinden sıcak uygulamalar, Ultrason ve lazer uygulamaları, elektroterapi olarak TENS kullanılır. Kaplıca ve alternatif tedavi yöntemlerinden Biofeedback,Yoga,Tai chi ve relaksasyon teknikleri önerilen tedaviler arasındadır.

Akupunktur ve masaj uygulamaları ağrı ve hastanın rahatlamasında etkilidir. Hastalara ayrıca kendilerine ve sağlıklarına daha çok zaman ayırmaları, yoğun çalışma sırasında sık sık ara vermeleri, günlük işlerinde kendilerini fazla zorlamamaları önerilmelidir.